Technologia betonowa: Szalunek tracony / Izodom – CZĘSTO ZADAWANE PYTANIA (FAQ)

Często zadawane pytania (FAQ): Szalunek tracony / Izodom

Ten artykuł dostępny jest również do pobrania w wersji .pdf:

1. Szalunek tracony / Izodom – co to za technologia?

Spieniony polistyren powszechnie określany jako styropian, znany jest od 1955 kiedy to firma BASF wprowadziła go na rynek. Cement znany jest od czasów rzymskich, a od XIX w. betony stosuje się jako podstawowy materiał konstrukcyjny. Szalunki, czyli formy nadające betonowi kształt są tak samo stare. Powszechnie stosuje się szalunki z desek drewnianych budowane na budowie, szalunki prefabrykowane systemowe czy też aluminiowe systemowe płyty szalunkowe itp.

Idea budowy w technologii szalunku traconego opiera się o budowanie monolitycznych ścian betonowych lub żelbetowych, w szalunku, którego się nie demontuje – który pozostaje. Elementy szalunkowe Izodom mają dwie funkcje: najpierw są formami do betonu, a później izolują zbudowaną ścianę. Elementów nie demontuje się, dlatego technologię nazywa się czasami izolującym szalunkiem permanentnym lub szalunkiem traconym. Pierwsze domy budowane w technologii izolującego szalunku traconego powstawały w Niemczech i Szwecji w latach 50-tych, kiedy to stosowano płyty styropianowe do budowy szalunku (zamiast drewna) wypełnianego betonem. De facto, idea budowy w szalunku traconym jest tak stara jak beton.

2. Jak to działa?

Szalunek tracony i związana z nim technologia betonowa pozwalają szybko i w atrakcyjnej cenie budować budynki oszczędzające nawet 80% energii. Firma udoskonaliła technologię szalunku traconego tworząc kompletny system do budowy domów pasywnych i energooszczędnych. Klocki można łączyć ze sobą w dowolny sposób uzyskując określony kształt oraz wielkość domu – tworząc ciągłą, idealnie dopasowaną warstwę termoizolacji. Pozwala to uniknąć mostków termicznych czyli miejsc, w których chłód i wilgoć mogłyby dostać się do domu. Elementy do budowy ścian, stropu i płyty fundamentowej wypełniane są betonem, co pozwala zbudować dom o powierzchni 150 m2 w 6 tygodni.

3. Jaką trwałość ma budynek w technologii Izodom?

Przewidywana trwałość budynku w technologii Izodom to minimum 150 lat. Koncern BASF przeprowadził badania „wietrzenia” ścian symulujące 120 lat użytkowania oraz obserwacje odwiertów z 60-cio letnich ścian wzniesionych w technologii szalunku traconego. Badania te wykazały wyższą odporność ścian Izodom (pod obciążeniem) na wietrzenie, nagrzewanie, zamrażanie, wilgoć i promieniowanie niż betonu nieosłoniętego przed warunkami pogodowymi. Rdzeń betonowy jest chroniony z dwóch stron przed znacznymi skokami temperatur, wilgotności, jak również działaniem deszczu i promieni UV. W ścianie w technologii Izodom rdzeń betonowy pracuje w tak komfortowych warunkach, jakie są niemożliwe do osiągnięcia w jakichkolwiek innych technologiach budowlanych. Czy zimą czy latem temperatura rdzenia zmienia się zaledwie o kilka stopni Celsjusza. W każdej innej ścianie różnica temperatur może wynosić nawet kilkadziesiąt stopni.

Trwałość izolacji ze styropianu szacuje się na kilkaset lat. Tworzywo chronione jest warstwą tynku przed działaniem promieni UV. Do tego w styropianie nie ma rozpuszczalników organicznych oraz brak jest oddziaływania temperatury ponad 90ºC. Styropian wykazuje odporność na cykle zamarzania/rozmarzania, wilgoć oraz nie podlega korozji biologicznej. To wszystko powoduje, że ściana z pustaków styropianowych jest praktycznie niezniszczalna.

4. Czy jest to technologia wytrzymała?

Wytrzymałość ściany betonowej o grubości 15cm pozwala budować nawet na kilkanaście pięter.

5. Jaka długa jest gwarancja? Co dokładnie obejmuje?

Izodom, jak każdy dostawca elementów budowlanych, gwarantuje parametry wytrzymałościowe i izolacyjne oraz stabilność wymiarową swoich produktów, co opisane jest w Europejskiej Aprobacie Technicznej i Deklaracji Zgodności i Etykiecie CE. Gwarancji na swoje prace udziela wykonawca.

6. Dlaczego technologia szalunku traconego / Izodom jest lepsza niż technologie tradycyjne?

• Kilkukrotnie niższe wydatki na energię grzewczą, nawet do 90% – co roku, przez cały okres eksploatacji budynku.
• Kompletny system budowlany – ciągła izolacja od części podziemnych po przez ściany aż po kalenicę.
• Wyjątkowe parametry izolacyjne – płyta fundamentowa U=0,14 W/m2K, ściany U=0,15 lub 0,10W/m2K, izolacja dachu U=0,15 aż do 0,11 W/m2K
• Kompletny brak mostków termicznych, ani w płaszczyźnie wieńca i belek nadprożowych, jak również na łączeniu elementów.
• Ściany Izodom nie wymagają docieplenia – co skraca czas budowy i zmniejsza koszty.
• Prace budowlane można prowadzić przy ujemnych temperaturach – izolacja i ciepło hydratacji pozwalają związać się mieszance w warunkach do -10*C.
• Belki nadprożowe i izolację płaszczyzny stropu wykonuje się niespotykanie szybko z gotowych elementów, zachowując świetną izolację – mniejsze koszty wzniesienia budynku, przy zachowaniu wyjątkowo dobrych parametrów. Belki i wieńce nie wymagają budowy kosztownego i czasochłonnego deskowania.
• Firma prowadzi wsparcie projektantów – udostępnia kilka wydawnictw, prowadzi szkolenia.
• Szkolenia dla wykonawców prowadzą doświadczeni kierownicy budów. Izodom dzięki pracy w całej Europie dzieli się najlepszymi doświadczeniami wiodących firm budowlanych z kontynentu.
• Materiały na fundamenty, ściany stropy całego domu może dostarczyć jeden producent. Szybkie przygotowanie oferty wraz z transportem na plac budowy trwa kilka dni.

7. Jakie jest zapotrzebowanie na beton?

1m2 ściany Izodom wypełnia się 125 litrów betonu to jest 1/8m3 betonu. Inaczej rzecz ujmując 1m3 betonu starcza na budowę 8 m2 ściany.

8. Czy realizację budynku musi wykonywać specjalistyczna firma?

Technologia ta jest prosta i nie wymaga specjalistycznego sprzętu. Jednakże, aby budowa domu była wykonana z gwarancją odpowiedniej jakości, trwała jak najkrócej, a koszt robocizny był racjonalny polecamy korzystanie z rekomendowanych firm. Polecamy zatrudnienie firm przez nas przeszkolonych i doświadczonych w pracy w tej technologii.

9. Czy mogę łączyć technologię szalunek tracony / Izodom z innymi tradycyjnymi technologiami?

Technologia IZODOM jest technologią bardzo uniwersalną. Do ścian zewnętrznych można projektować dowolne rozwiązania ścian wewnętrznych nośnych i działowych. Ściany Izodom dobrze współpracują z dowolnymi technologiami stropowymi – stropy Filigran, prefabrykowane, drewniane, monolityczne płyty betonowe. Płyta fundamentowa może być stosowana jako podwalina dla dowolnych rozwiązań technologicznych stosowanych przez projektantów, w tym domów prefabrykowanych, murowanych, czy drewnianych.

10. Czy można zaadoptować projekt wykonany w technologiach tradycyjnych do technologii Izodom?

W budownictwie jednorodzinnym, w większości krajów, zamiana technologii budowlanej nie wymaga zmiany w pozwoleniu na budowę. Wymagana jest jedynie stosowna adnotacja konstruktora wykonującego adaptację projektu gotowego do warunków lokalnych. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości odnośnie możliwości adaptacji projektu należy się skonsultować z konstruktorem.

11. Jak w tej technologii poprowadzić instalację?

Piony wodno-kanalizacyjne układamy wewnątrz pustaków przed ich zabetonowaniem. Podejścia do umywalek, sedesów, zaworów, itp. wyprowadzamy na zewnątrz ściany wycinając odpowiedni otwór w wewnętrznej ściance kształtki i uszczelniając szczelinę pomiędzy rurą a styropianem pianką poliuretanową. Instalację elektryczną również można prowadzić w rdzeniu betonowym, choć częściej praktykuje się wypalanie rowków instalacyjnych na wewnętrznych ściankach pustaka lutownicą zakończoną oczkiem z drutu oporowego. Szybkie i wygodne układanie instalacji to jeden z plusów systemu, gdyż eliminuje pracochłonne i kosztowne kucie ścian i wywóz gruzu.

12. Czy styropian się utlenia?

To mit funkcjonujący w świadomości ludzi. Styropian się nie utlenia, nie zanika, nie dematerializuje się. Może się stopić lub rozpuścić, dlatego ważne jest, aby unikać rozpuszczalników organicznych (benzen, toluen, ksylan itp.) oraz wysokiej temperatury powyżej 90ºC bezpośrednio działającej na nowe pustaki.

13. Czy w związku z szczelnością budynku w domu nie będę miał tzw. „termosu”?

Często mylone pojęcie ze szczelnością budynku. Domy energooszczędne i pasywne wymagają spełnienia norm odnośnie szczelności budynku. Łatwo jest ją skontrolować przeprowadzając tzw. „Blower Door Test”. Prawidłowy przepływ powietrza w takim domu gwarantuje wentylacja mechaniczna, która połączona z odzyskiem ciepła zapewnia oszczędności rzędu 40% na kosztach ogrzewania i chłodzenia budynku.

14. Czy energooszczędny budynek wymaga dodatkowej wentylacji?

Budownictwo standardowe nie wymaga specjalnej wentylacji. Budując dom „tradycyjny” ze ścian ceglanych, np. Porotherm, wystarczy tradycyjna wentylacja grawitacyjna. Przez nieszczelności lub specjalne otwory w oknach do pomieszczenia dostaje się świeże [zimne] powietrze, ogrzewa się nad kaloryferem, „zabiera” wilgoć, zapachy, i dwutlenek węgla i ucieka przez kratki wentylacyjne. W budynkach z wentylacją grawitacyjną – kominową, cała objętość powietrza w pomieszczeniu wymieniana jest 4 razy na godzinę powodując duże straty energii cieplnej (krotność wymiany powietrza jest równa 4). Zjawisko to zachodzi niezależnie od tego z czego zbudowany jest dom czy z cegły czy z pustaka silikatowego czy betonowego.

Natomiast budynek energooszczędny wymaga dodatkowej wentylacji mechanicznej – najlepiej z odzyskiem ciepła. Aby zaoszczędzić energię grzewczą w domach energooszczędnych i pasywnych instaluje się często urządzenia do odzyskiwania ciepła z powietrza zachowując taką samą cyrkulację gwarantującą usunięcie CO2 i wilgoci. Wentylacja mechaniczna z rekuperatorem odpowiada za zapewnienie świeżego powietrza i minimalizowanie strat energii nie mając bezpośredniego związku z typem ścian.

15. W przypadku posiadania wentylacji mechanicznej – czy podczas awarii prądu na ścianach od strony wewnętrznej będzie się skraplała woda?

W takim przypadku nie istnieje możliwość wykraplania się wody na ścianach. Aby nastąpiła kondensacja para musi mieć kontakt z chłodnym miejscem. Na pewno nie będzie takim miejscem – ciepła, wewnętrzna warstwa izolacji termicznej Izodom.

16. Czy „oddychanie ścian” czyli mityczny transport wilgoci przez ścianę jest konieczny?

W latach 90-tych na niektórych rynkach pojawił się mit o „oddychaniu ścian”. Sprowadza się on do oczekiwania, że ściana ma odprowadzać wilgoć z domu na zewnątrz. Wełna mineralna i cegły dobrze „odprowadzają wilgoć”, styropian jest „szczelny” i nie odprowadza wilgoci – stąd zapewne pojawi się wilgoć i grzyb na ścianach. Jest to mit nie mający potwierdzenia w badaniach, ani w obserwacjach budynków.

• Wilgoci w budynkach jest bardzo dużo. Czteroosobowa rodzina „produkuje” 20 litrów wody pod postacią pary na dobę (600L miesięcznie!) gotując, kąpiąc się, oddychając. Taką ilość wilgoci musi odprowadzić na zewnątrz wentylacja – tradycyjna, lub mechaniczna,
• Ściany – niezależnie czy są z cegły, czy z betonu i styropianu nie mają żadnego wpływu na ilość wilgoci w budynku,
• Jedyną jednostką z fizyki budowli, którą można uznać za współczynnik „oddychania” ścian to kinematyczny współczynnik dyfuzji pary wodnej opisujący szybkość przenikania pary przez dany materiał. Faktem jest, że styropian bardzo słabo przepuszcza parę wodną. Jednak, ściana „oddychająca” tj. cegła i wełna mineralna o grubości 30-40cm, z tynkiem zewnętrznym i pomalowana od środka farbą ma tak niski sumaryczny współczynnik dyfuzji, że transport przez ścianę tych 20 litrów wody trwałby 3miesiące. Stąd nikt nie powinien się spodziewać, że wilgoć „wyjdzie” przez ściany.
• Grzyby rozwijają się tam, gdzie wykrapla się para wodna. Dzieje się to tam gdzie trafia ona na chłodne miejsce – w miejscach występowania mostków termicznych. Najczęściej są to połączenia stropów ze ścianami, połączenia ścian zewnętrznej i wewnętrznej, belki nadprożowe.
• Aby mieć gwarancję zdrowego i suchego mieszkania wystarczy mieć sprawną wentylację i stosować technologię budowlaną bez mostków – np. Izodom.
• Ściana ma być przede wszystkim barierą dla ciepła i wilgoci. Faktem jest, że, jeżeli zaczniemy jednocześnie prać i gotować wentylacja nie nadąży z odbieraniem wilgoci, ale – wbrew powszechnemu mniemaniu – to nie ściany zaczynają odprowadzać wodę na, zewnątrz, lecz pojawia się zjawisko buforowania. Tynki, meble, podłoga, zasłony, ubrania ludzi przyjmują wilgoć, i kiedy nadzwyczajne źródło wilgoci przestaje ją podawać, te elementy buforowe „schną” i ta ilość wilgoci zostaje wyprowadzona przez wentylację.

17. Co z kondensacją wilgoci, tzw. punktem rosy?

Punkt rosy jest to miejsce skraplania się pary wodnej znajdującej się w przegrodzie zewnętrznej w miejscu spadku temperatury poniżej pewnych wartości.

Punkt ten znajduje się w zewnętrznej warstwie izolacyjnej elementu Izodom, w styropianie, 2-5cm w głąb elementu licząc od płaszczyzny fasady. W elementach King Blok 35cm o zewnętrznej warstwie izolacji 15cm i Super King Block 45cm i zewnętrznej warstwie 25cm punkt ten znajduje się z dala od elementu konstrukcyjnego, żelbetowego rdzenia ściany.

Warto zauważyć, ze betonowe ściany Izodom są osłonięte z dwóch stron, ciągłą izolacją. Taka ściana jest więc bardziej odporna na penetrację wilgoci i niskich temperatur, niż rozwiązania tradycyjne. Brak mostków termicznych w płaszczyźnie wieńca i nadproży pozwala uniknąć wykraplania, co jest częstym zjawiskiem w technologiach tradycyjnych.

18. Czy w budynkach w tej technologii występuje promieniowanie?

Niektóre osoby pytają się o promieniowanie w budynkach z betonu wynikające z „dodatków do betonu”. Nie znajduje to jednak potwierdzenia w faktach. Większość promieniowania mierzonego w budynkach pochodzi ze źródeł naturalnych. Jest to promieniowanie naturalnie występujące w środowisku, które wynika np. z występowania radonu w podłożu gruntowym. Na często powtarzające się pytanie czy budowanie z betonu „wyjdzie nam na zdrowie” należy odpowiedzieć, że przeciętny poziom promieniowania w takim budynku nie będzie wyższy od poziomu promieniowania w budynku z cegły ceramicznej. Tak więc i nasze zdrowie nie będzie zagrożone. O wiele większym źródłem promieniowania będzie sprzęt RTV/AGD niż elementy betonowe.

19. Dlaczego dom w technologii Izodom jest bardziej ekologiczny?

Dom w technologii IZODOM jest bardziej ekologiczny ponieważ:

• Oszczędza nawet 90% energii potrzebnej do ogrzania i chłodzenia domu – porównując z tradycyjnym,
• Produkowany jest z elementów łatwo poddających się recyklingowi,
• Dobra izolacja budynku to nie tylko mniejsze wydatki na energię, ale również zmniejszenie emisji CO2 przez dziesiątki lat korzystania z budynku. Odpowiedni projekt jest również wyjątkowo istotny. Produkty Izodom są powszechnie stosowane w nowoczesnych domach pasywnych i energooszczędnych, radykalnie obniżając zużycie paliw kopalnych.
• Myśląc o projekcie przyjaznym dla środowiska warto zainteresować się sposobem wytwarzania produktów budowlanych, możliwością recyklingu odpadów budowlanych, jak i obciążeniem środowiska podczas transportu materiałów na plac budowy.
• Surowce stosowane do produkcji naszych elementów w 100% nadają się do recyklingu.
• Surowce z których korzystamy mają dopuszczenie do produkcji opakowań do żywności.
• Przeprowadziliśmy badanie Analizę LCA – Cyklu Życia Produktu zgodną z ISO 14040; PN EN ISO 10211:2008 oraz PN-EN ISO 10456:2009 porównująca sumaryczną emisję CO2 z domu pasywnego budowanego w oparciu o technologie budowaną versus ten sam dom pasywny zbudowany z elementów Izodom, na przestrzeni 50 lat. Badanie to wykazało mniejszą emisję domu Izodom aż o 51,3%, czyli dom pasywny Izodom jest prawie dwa razy bardziej „ekologiczny”.
• Dom w technologii Izodom Izodom łatwo podlega „recyklingowi” – np. można zmielić w kruszarce do gruzu, a uzyskaną mieszankę można zagospodarować jako dodatek do lekkich betonów.
• Jako jedyna z firm z branży Izodom posiada rekomendację Komisji Europejskiej oraz jest członkiem inicjatywy Caring for Climate prowadzonym pod patronatem ONZ.

20. Jakie są największe, najciekawsze referencje Izodom?

• Dostawa materiałów na budowę 3000 energooszczędnych willi w 2009 w Zjednoczonych Emiratach Arabskich.
• Dostawa elementów na budowę pałacu Króla Maroko o powierzchni 10.000m2,
• dostawa na budowę 500 domów socjalnych w okolicach Lille w północnej Francji (projekt rządowy),
• dostawy na budowy domów pasywnych realizowane dla klienta Municipality of Glasgow, Szkocja,
• dostawy na budowę osiedla 247 mieszkań pod Warszawą (osiedle Latchorzew) 1998,
• budowy na środkowej Syberii Omsk, Surgut, Kazahstan
• budowy za kołem podbiegunowym np. Tromso w północnej Norwegii,
• budowa domów o zapotrzebowaniu 4kWh/m2/rok we Francji 2012,
• bloku 5 pięter 12kWh/m2/rok Litwa 2015
• budowa przychodni lekarskiej w standardzie pasywnym,
• dostawa materiałów do budowy największego kompleksu do produkcji pieczarek kilkudziesięciu budynków o długości 150m i wysokości ścian 8m (w Polsce i na Ukrainie, w latach 1995 – 2015)