Technologia bloczków styropianowych wypełnionych betonem
Jak to działa?
Technologia bloczków styropianowych wypełnionych betonem nazywana jest technologią szalunku traconego.
Wznoszenie budynków w tej technologii zyskuje na popularności ze względu na swoją cenę porównywalną do innych technologii, mały nakład prac przy budowie oraz dużą szybkość budowy. Nie bez znaczenia jest też jeden z najniższych kosztów ogrzewania takiego budynku w porównaniu na przykład z technologiami tradycyjnymi. W tej technologii ciekawy jest fakt, iż inaczej rozkładają się proporcje jeśli chodzi o koszty materiałów i robocizny. Bowiem tutaj koszt materiału jest wyższy, a niższe są koszty wykonania domu – odwrotnie niż w innych technologiach.
Istota technologii
Do budowy wykorzystuje się bardzo lekkie prostokątne styropianowe bloczki o długości 1 do 2 metrów i w różnych kształtkach, które są puste w środku tworząc formę skrzynki bez dna. Ta skrzynka stanowi szalunek dla wlewanego do wewnątrz betonu. Właśnie specjalny kształt bloczków i ich spasowanie umożliwiają tak dużą szybkość budowania. Ściany wznosi się podobnie jak mur z pustaków czy z cegieł układając je na sobie na tzw. „mijankę” ale bez zaprawy, co możliwe jest dzięki specjalnym zębom i otworom w krawędziach. Ścianę wznosi się etapami układając elementy po 60-70 cm aż do 3m wysokości jednorazowo , co znacznie skraca czas budowy domu. Następnie w bloczki wkłada się zbrojenie a później zalewa betonem. Proces ten postępuje aż do wzniesienia pełnej wysokości ścian. Szalunek nazywany jest traconym, ponieważ zalewając bloczki styropianowe betonem przestają być jedynie formą dla betonu, a stają się ociepleniem budynku, co ciekawe od razu z dwóch stron – tj. od zewnątrz i od wewnątrz. Innymi słowy w tym systemie beton tworzy konstrukcję nośną zaś styropian początkowo pełniąc rolę szalunku, staje się po stwardnieniu betonu warstwą izolacji termicznej.
Technologia ta sprawdzi się również w wykonywaniu ścian fundamentowych i piwnic. W ścianach wznoszonych w tej technologii stosuje się zbrojenia pionowe w narożach budynku oraz przy otworach okiennych i drzwiowych. Ponadto w pierwszej warstwie bloczków oraz pod otworami okiennymi stosuje się zbrojenie poziome. Podobnie jak w technologii tradycyjnej układa się stropy, wykonuje się montaż stolarki okiennej i drzwiowej oraz wykonuje się prace instalacyjne oraz kominy. Na zewnątrz stosuje się zazwyczaj tynki mineralne lub polimerowe stosując podkład siatki w kleju.
Można również położyć na elewację cegłę klinkierową czy też siding drewniany lub z tworzywa sztucznego. Ściany wewnętrzne wykańcza się płytami gipsowo–kartonowymi, tynkami gipsowymi na mokro lub płytkami ceramicznymi.
Również elementy dachowe mogą być wykonane w technologii styropianowej izolacji nakrokwiowej. Są one układane na drewnianej więźbie dachowej i kryte dachówką. Ten element systemu zastępuje wszystkie inne warstwy termoizolacyjne stosowane w innych technologiach dając jednocześnie znakomite właściwości termoizolacyjne nawet U=0,14 W/m2K. Zastosowanie elementów tej technologii nie wyklucza zamontowania okien dachowych, których montaż przebiega identycznie jak dla dachu w technologii tradycyjnej.
Możliwości budowy
W tej technologii można budować domy mieszkalne jedno i wielorodzinne w zabudowie wolno stojącej i szeregowej. Można też budować obiekty handlowo–usługowe czy też budynki gospodarcze dla rolnictwa (budynki hodowlane dla trzody, bydła i drobiu, magazyny, chłodnie, pieczarkarnie). W tej technologii powstają też budynki użyteczności publicznej jak: szkoły przedszkola czy sale gimnastyczne.
Zalety
- Konkurencyjna cena, szybkość budowy – Technologia szalunku traconego może być doskonała dla inwestorów szukających budowania w cenie porównywalnej bądź niższej w stosunku do innych technologii. Jest tak ze względu na dużą oszczędność czasu i nakładu pracy przy budowaniu ścian oraz ich izolowaniu. Ze względu na bardzo lekki materiał koszty transportu również są znacznie niższe. Oszczędności wynikają również z dobrej izolacji termicznej budynku wynikającej wprost z technologii.
- Trwałość konstrukcji – Trwałość konstrukcji szacowana na ponad 150 lat, beton który stanowi konstrukcję budynku jest najtrwalszym materiałem z którego buduje się wiadukty, mosty, itp.
- Dobra izolacja termiczna – Ściana taka, dzięki jednoczesnej izolacji od zewnątrz i od wewnątrz może mieć wyjątkowo niską przenikalność termiczną charakterystyczną dla budynków pasywnych i wynoszącą nawet U<0,10 W/m2K. Wykorzystanie elementów tej technologii gwarantuje ciągłość i szczelność izolacji termicznej nawet w tak newralgicznych miejscach jak nadproża i wieńce. Poprzez system zamków w kształtkach oraz monolityczną konstrukcję betonowo-żelbetową mamy do czynienia z całkowitą eliminacją występowania mostków termicznych oraz skurczu tynków zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz budynku (brak rys i pęknięć). Poprzez zastosowanie wewnętrznej warstwy izolacji styropianowej potrzebujemy mały wydatek energetyczny na ogrzanie powierzchni wewnątrz domu, dlatego że ogrzewamy tylko powietrze. Komfort cieplny odczuwamy w przeciągu kilku minut i łatwo możemy kontrolować temperaturę. Taka dobra izolacja wraz z odpowiednią izolacją fundamentów, dachu, ciepłą stolarką okienną i drzwiową oraz wentylacją mechaniczną z rekuperatorem może dać oszczędności sięgające nawet 50% w stosunku do domu budowanego metodą tradycyjną – murowaną.
- Wsparcie naukowe – Bloczki styropianowe są wykonane z najwyższej jakości spienionego polistyrenu. Materiał ten jak wykazuje Europejska Aprobata Techniczna, Aprobaty Techniczne ITB oraz atest PZH jest przyjazny dla środowiska i użytkowników.
Wady
- Wymóg dobrej wentylacji – Budynki wykonane w tej technologii są jak termos – bardzo szczelne, co z jednej strony jest ich zaletą, a z drugiej – wadą. Wadą dlatego, że w związku z tym wymagają bardzo dobrej wentylacji. Ściana składająca się z warstw styropian – beton – styropian ma bardzo słabe parametry jeżeli chodzi o paroprzepuszczalność. W tym przypadku trzeba często wietrzyć mieszkanie aby nadmiar pary wodnej mógł wydostać się na zewnątrz a nie osadzał się na ścianach i oknach. W tego typu budynkach konieczne jest wspomaganie wentylacji grawitacyjnej za pomocą wymienników powietrza w oknach – otwartych na stałe nawet w zimie lub najlepiej zastosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Z drugiej strony zjawisko tzw. termosu, czyli szczelności budynku jest zaletą, ponieważ jest to wymóg standardu domów energooszczędnych i pasywnych. A system sprawnej wentylacji, otwory nawiewne w oknach regulują zjawisko wymiany powietrza w budynkach. Grzyby rozwijają się właśnie w miejscach występowania mostków termicznych, co jest całkowicie eliminowane w przypadku zastosowania technologii budowania systemem szalunku traconego.
- Brak akumulacji ciepła – W takich budynkach inaczej niż przy technologii murowanej będziemy mieli do czynienia z bezwładnością cieplną. Powodem jest izolacja ze styropianu od wewnątrz, która powoduje, że ściany nie gromadzą ciepła. Dla jednych wada a dla innych zaleta. Materiały takie jak ceramika czy silikaty magazynują ciepło po ogrzaniu, styropian takich własności nie posiada. Zalety małej bezwładności odczujemy latem, kiedy nagrzany w ciągu dnia pokój się szybko wychłodzi po przewietrzeniu.
- Zabezpieczenie przed uszkodzeniami ścian – Styropian jest materiałem względnie miękkim, i może ulec trwałym odkształceniom i wgnieceniom podczas przesuwania mebli lub dziecięcych zabaw. W pewnym sensie zabezpieczeniem jest położenie gładzi gipsowej na ściany, ale lepszym zabezpieczeniem jest obłożenie ścian wewnętrznych płytami gipsowo-kartonowymi, które są dużo twardsze i zapewniają lepsze właściwości eksploatacyjne. Przy montażu szafek kuchennych lub innych wiszących cięższych elementów na ścianach należy stosować listwy drewniane lub metalowe, które rozłożą siłę nacisku. Należy je montować bezpośrednio do warstwy betonu.
- Konieczność wykwalifikowanej ekipy – W tej technologii zaleca się budowanie na płycie fundamentowej z dużą dokładnością wykonania, aby elementy styropianowe była idealnie spasowane w osi. To sprawia, że do wykonania takiego domu potrzebna jest wykwalifikowana ekipa, która tę precyzję przy budowie płyty fundamentowej i całego domu zachowa.
Podsumowanie
Producenci bloczków styropianowych przekonują, że technologia szalunku traconego jest nowoczesna, ekstremalnie energooszczędna i atrakcyjna cenowo. To jest prawda, przy założeniu, że budynek wykona profesjonalna ekipa budowlana, która to zrobi precyzyjnie. Albowiem precyzja jest tu konieczna, aby uniknąć mostków termicznych oraz zawilgocenia ścian w przyszłości. Technologia ta jest stosowana w Polsce od 1991 roku. Dzięki niej powstało w Polsce i Europie już 20.000 obiektów.
Technologia szalunku traconego pozwala zaoszczędzić czas, nerwy i pieniądze w trakcie budowy. Praktycznie trzykrotnie większa energooszczędność oznacza niskie koszty eksploatacji.